Cookie là một tệp nhỏ được lưu trữ trên trình duyệt khi bạn truy cập website, giúp ghi nhớ thông tin và thói quen của người dùng. Nhờ cookie, các trang web có thể cải thiện trải nghiệm, cá nhân hóa nội dung và hỗ trợ các chức năng như giỏ hàng hay đăng nhập tự động. Để hiểu rõ cookie là gì, cùng Nhân Hòa khám phá nhé!
Cookie là những tệp mà website tạo ra khi bạn truy cập. Chúng lưu lại thông tin như lần đăng nhập, sở thích hoặc vị trí của bạn, giúp việc duyệt web tiện lợi và cá nhân hóa hơn. Nói đơn giản, cookie giúp trang web “nhớ bạn” để mỗi lần quay lại, mọi thứ đều quen thuộc và nhanh gọn hơn.
>>> Xem thêm: Landing Page là gì? Cách tạo Landing Page đơn giản, hút mắt
Cookies được trao đổi giữa trình duyệt và website qua ba bước cơ bản:
- Bước 1: Khi bạn nhập URL của một trang web vào thanh địa chỉ, trình duyệt sẽ gửi yêu cầu kết nối tới website đó. Ví dụ, nếu bạn nhập https://www.nhanhoa.com/ , trình duyệt sẽ liên hệ với máy chủ của Nhân Hòa để yêu cầu trang chủ.
- Bước 2: Trình duyệt cookie sẽ kiểm tra xem trên máy tính có file cookie nào từ website này không. Nếu có, tất cả dữ liệu cookie sẽ được gửi đến máy chủ kèm theo yêu cầu. Nếu không tìm thấy cookie, trình duyệt sẽ gửi yêu cầu mà không kèm dữ liệu cookie.
- Bước 3: Khi website nhận thấy không có cookie từ trình duyệt, tức là bạn truy cập lần đầu, máy chủ sẽ tạo một ID mới cho bạn trong cơ sở dữ liệu của website. Sau đó, dữ liệu này được lưu lại trên ổ cứng của bạn để các lần truy cập sau trình duyệt có thể gửi thông tin lại cho website.
Một vài loại cookies phổ biến bạn có thể biết:
Được tạo và thiết lập bởi chính website mà bạn đang truy cập. Ví dụ: Cookie lưu ngôn ngữ bạn chọn trên website nhanhoa.com để cá nhân hóa trải nghiệm người dùng.
Được tạo và thiết lập bởi một tên miền khác với website bạn đang truy cập, thường liên quan đến quảng cáo, phân tích web hoặc widget mạng xã hội. Ví dụ: Nút “Like” của Facebook trên một trang báo có thể đặt cookie này để theo dõi hành vi hoặc các mạng quảng cáo sử dụng cookie để hiển thị quảng cáo nhắm mục tiêu.
Ngoài cookie cơ bản, còn có nhiều loại cookie khác với chức năng riêng:
- Session cookie (Cookie phiên): Theo dõi hoạt động của bạn trong một phiên làm việc và tự xóa khi bạn đóng trình duyệt hoặc đăng xuất.
- Persistent cookie (Cookie lưu trữ lâu dài): Lưu trên trình duyệt trong thời gian nhất định (từ vài ngày đến vài năm) và luôn có ngày hết hạn.
- Authentication cookie (Cookie xác thực): Tạo ra khi bạn đăng nhập, giúp website nhận diện đúng tài khoản và bảo vệ thông tin nhạy cảm.
- Tracking cookie (Cookie theo dõi): Ghi lại hành vi người dùng và gửi dữ liệu về hệ thống theo dõi khi bạn truy cập các website có dùng dịch vụ đó.
- Zombie cookie (Cookie “tái sinh”): Có khả năng tự xuất hiện lại sau khi bị xóa vì được lưu ở nơi khác; thường liên quan đến mạng quảng cáo không minh bạch hoặc hoạt động độc hại.
>>> Xem thêm: Cách viết trang About Us (Giới thiệu) chuyên nghiệp, nổi bật
Cookies web mang lại nhiều tiện ích giúp cải thiện trải nghiệm người dùng và quản lý phiên làm việc hiệu quả. Tuy nhiên, việc sử dụng cookies web cũng tiềm ẩn một số rủi ro liên quan đến quyền riêng tư và bảo mật.
Ưu điểm
Cookies mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả người dùng lẫn website. Cụ thể:
- Nâng cao trải nghiệm người dùng: Ghi nhớ tùy chọn, ngôn ngữ, chủ đề hoặc mặt hàng đã chọn, tạo trải nghiệm cá nhân hóa khi quay lại website.
- Cải thiện chức năng website: Hỗ trợ các tính năng như giỏ hàng, đăng nhập và hiển thị nội dung phù hợp.
- Quản lý phiên (Session management): Duy trì trạng thái đăng nhập, cho phép chuyển trang mà không cần đăng nhập lại.
- Thu thập dữ liệu & phân tích hành vi: Giúp chủ website và nhà quảng cáo hiểu hành vi người dùng để tối ưu trải nghiệm và quảng cáo.
- Hiệu suất và tải nhẹ cho máy chủ: Dữ liệu nhỏ được lưu trên máy người dùng, giảm tải cho server và tăng tốc phản hồi của website.
Nhược điểm
Việc lạm dụng hoặc không kiểm soát tốt cookies có thể ảnh hưởng đến dữ liệu người dùng và trải nghiệm duyệt web. Một số vấn đề:
- Vấn đề riêng tư (Privacy): Cookies, đặc biệt là cookie bên thứ ba (third‑party cookies), có thể theo dõi người dùng trên nhiều trang web và gây cảm giác bị xâm phạm quyền riêng tư.
- Rủi ro bảo mật (Security risks): Nếu lưu thông tin nhạy cảm trong cookie hoặc truyền cookie qua kết nối không an toàn, có thể bị đánh cắp, giả mạo phiên người dùng (session hijacking) hoặc bị tấn công kiểu XSS/CSRF.
- Giới hạn về dung lượng và khả năng lưu trữ: Cookies có kích thước bị giới hạn (ví dụ khoảng vài KB) và số lượng cookie trên mỗi domain cũng thường bị giới hạn.
- Tùy thuộc vào trình duyệt & người dùng có thể vô hiệu hóa: Nếu người dùng tắt cookie hoặc sử dụng chế độ riêng tư, một số chức năng của website có thể bị ảnh hưởng hoặc không hoạt động.
- Nhận diện không hoàn hảo: Cookies xác định thiết bị + trình duyệt chứ không hẳn là một người dùng cụ thể, nếu người dùng dùng nhiều thiết bị hay trình duyệt khác nhau thì cookie sẽ tạo nhiều hồ sơ.
Việc bật hoặc tắt cookies web giúp bạn kiểm soát quyền riêng tư và cách các trang web lưu trữ thông tin cá nhân. Dưới đây là hướng dẫn cơ bản trên các trình duyệt phổ biến:
Hướng dẫn thao tác cơ bản bật cookies trên chrome:
- Bước 1: Mở Cài đặt (Settings) của trình duyệt, chọn mục Quyền riêng tư và bảo mật (Privacy and Security).
- Bước 2: Tìm phần Cookies hoặc Cài đặt trang web (Site settings).
- Bước 3: Tại đây, bạn có thể lựa chọn:
- Cho phép tất cả cookie (Allow all cookies)
- Chặn cookie của bên thứ ba (Block third-party cookies)
- Chặn cookie trong chế độ ẩn danh (Block in Incognito mode)
- Chặn tất cả cookie (Block all cookies)
→ Tick chọn mục phù hợp với nhu cầu sử dụng.
Trên iPhone, cookies web thường được bật sẵn khi bạn sử dụng trình duyệt Safari.
Cách bật cookie trên iPhone:
- Bước 1: Mở Cài đặt (Settings) trên iPhone.
- Bước 2: Cuộn xuống và chọn Safari.
- Bước 3: Chọn mục Nâng cao (Advanced).
- Bước 4: Tắt tùy chọn Chặn tất cả cookie (Block All Cookies) để cho phép cookie hoạt động.
Việc xóa cookies trên trình duyệt Chrome giúp bảo vệ quyền riêng tư và giải phóng bộ nhớ, đặc biệt khi bạn muốn xóa thông tin đăng nhập hoặc dữ liệu theo dõi cũ. Hãy thực hiện theo các bước sau để xóa cookie một cách nhanh chóng:
- Mở trình duyệt Chrome, nhấn vào biểu tượng ba chấm ở góc trên bên phải và chọn Cài đặt (Settings).
- Trong menu bên trái, chọn Quyền riêng tư và bảo mật (Privacy and Security) → Tất cả dữ liệu và quyền của trang web (All cookies and site data).
- Tại đây, bạn có thể:
- Xóa từng cookie bằng cách nhấn biểu tượng thùng rác bên cạnh.
- Hoặc chọn Xóa tất cả (Clear all) để xóa toàn bộ cookie đã lưu.
Sau khi xóa, mọi dữ liệu đăng nhập và tùy chọn trang web sẽ bị mất và bạn cần đăng nhập lại khi truy cập các trang đó
Cookie mang lại nhiều tiện ích cho trải nghiệm duyệt web, nhưng việc sử dụng chúng một cách có ý thức là điều cần thiết để bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân. Dưới đây là một số khuyến nghị cho cả người dùng và chủ sở hữu website:
Người dùng:
- Chặn hoặc hạn chế cookie bên thứ ba.
- Xóa cookie định kỳ, nhất là sau khi dùng máy công cộng.
- Đọc kỹ chính sách cookie trước khi chấp nhận.
- Duyệt web ở chế độ ẩn danh hoặc dùng cookie tiện ích bảo mật.
- Luôn cập nhật trình duyệt lên phiên bản mới nhất.
Chủ website:
- Minh bạch với người dùng: Cung cấp chính sách cookie rõ ràng, nêu rõ loại cookie thu thập, mục đích sử dụng và cách người dùng có thể quản lý chúng.
- Chỉ thu thập dữ liệu cần thiết: Chỉ sử dụng cookie phục vụ cho hoạt động của website và cải thiện trải nghiệm người dùng, tránh thu thập dư thừa.
- Đảm bảo an toàn dữ liệu người dùng:
- Sử dụng HTTPS/SSL để mã hóa dữ liệu truyền tải.
- Chọn nhà cung cấp Hosting/VPS uy tín có hệ thống bảo mật và vá lỗi thường xuyên.
- Triển khai bảo mật bổ sung như tường lửa ứng dụng web (WAF) hoặc các giải pháp chống DDoS để giảm thiểu nguy cơ tấn công.
>>> Những bài viết liên quan:
- Sidebar là gì? Cách thiết kế sidebar chuẩn UI/UX
- Favicon là gì? Cách tạo Favicon web độc đáo, tăng nhận diện
Lời kết
Trên đây là giải đáp chi tiết về cookie là gì và cách chúng hoạt động trên các website. Việc hiểu rõ cookie giúp bạn sử dụng Internet an toàn hơn và quản lý quyền riêng tư hiệu quả. Nếu cần hỗ trợ thêm hoặc tư vấn về giải pháp web, hãy liên hệ Nhân Hòa để được hướng dẫn chi tiết.
Tầng 4, Tòa 97–99 Láng Hạ, Phường Đống Đa, Thành phố Hà Nội
Điện thoại: 
Mail: sales@nhanhoa.com
Phản ánh chất lượng dịch vụ: 
