Nghiên cứu thị trường là gì?

Bất kỳ một sản phẩm dịch vụ nào trước khi cho ra mắt hoặc đưa vào sử dụng đều phải nghiên cứu thị trường một cách kỹ lưỡng. Các doanh nghiệp sẽ tự đặt ra những câu hỏi liên quan đến đối thủ cạnh tranh, khách hàng mục tiêu hay giá cả trên thị trường,... để khi đưa vào hoạt động sản phẩm dịch vụ đó sẽ phát huy được hết hiệu quả của nó. 

Nếu không hiểu được bản chất nghiên cứu thị trường là gì thì bạn khó có thể kinh doanh tốt được. Vậy hãy cùng Nhân Hòa đi từ những kiến thức cơ bản nhất về nghiên cứu thị trường nhé!

1. Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường là quá trình doanh nghiệp thu thập và xử lý các thông tin liên quan đến khách hàng, đối thủ, thị trường mục tiêu và có thể là toàn bộ thông tin về ngành mà doanh nghiệp bạn đang nhắm đến việc kinh doanh nó. 

Nghiên cứu thị trường là gì?

Việc nghiên cứu thị trường cũng rất quan trọng góp phần giúp các doanh nghiệp giảm thiểu được những rủi ro và hỗ trợ trong việc ra quyết định của Founder. Doanh nghiệp cần phải nghiên cứu một cách rõ ràng, nếu không sẽ rất dễ gây ra những sai sót dẫn đến các hậu quả như lãng phí nguồn lực, các vấn đề về chi phí hoặc nặng hơn là sẽ thất bại hoàn toàn.

>>> Xem thêm: 5 bước [CƠ BẢN] để xây dựng chiến lược SWOT hiệu quả trong Marketing

2. Nghiên cứu thị trường quan trọng như thế nào?

- Giảm thiểu rủi ro khi đưa ra quyết định

Các nhà sáng lập thường phân vân 50-50 khi đưa ra kết luận rằng liệu sản phẩm dịch vụ hay chiến dịch này của doanh nghiệp mình có đạt được kết quả tốt đẹp hay không. Nhưng nếu đầu tư vào nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp sẽ có một cái nhìn chi tiết về đối thủ cạnh tranh cũng như sản phẩm dịch vụ mà họ đang phát hành 

Nếu làm tốt công tác nghiên cứu thị trường bạn sẽ có một cái nhìn tổng quát hơn để đưa ra những giải pháp để thâm nhập thị trường. Từ đó nắm bắt được những cơ hội tốt để hướng khách hàng chọn lựa và tin dùng sản phẩm của bạn. Mặc dù nghiên cứu thị trường không hẳn là biện pháp đi đến thành công 100% nhưng nó sẽ là “đường đi nước bước” đưa doanh nghiệp của bạn đến gần hơn với kết quả. Nhờ khảo sát thị trường bạn sẽ không còn phải lo lắng về việc lãng phí công sức, tiền bạc và tránh được nhiều sai lầm

Nghiên cứu thị trường quan trọng như thế nào?

- Tìm ra những thị trường lớn nhất và tăng trưởng nhanh nhất cho sản phẩm

+ Cho phép thu gọn tầm nhìn và nỗ lực một cách hiệu quả vào một lĩnh vực, phạm vi nhất định. Từ đó bạn có thể đặt ra các ưu tiên đối với một thị trường mục tiêu cụ thể và lên kế hoạch cho các thị trường tương lai ở mức độ dài hạn

+ Giúp bạn nắm được những “tips” giới thiệu sản phẩm tốt nhất. Trong khoảng thời gian sau đó, thông qua những khảo sát đã thực hiện bạn có thể đánh giá khách quan về đối thủ để từ đó có những hành vi điều chỉnh sao cho phù hợp ở từng thị trường

+ Giúp bạn hiểu rõ về các đối thủ cạnh tranh, bao gồm cả điểm mạnh và điểm yếu, những sai lầm cũng như nguyên nhân của họ 

+ Thúc đẩy việc xây dựng và phát triển những ý tưởng mới

+ Củng cố quan hệ làm ăn nghiêm túc với đối tác do quan tâm và am hiểu về thị trường của họ

>>> Xem thêm: Bài viết chuẩn SEO là gì?

3. Một số lầm tưởng về nghiên cứu thị trường?

- Nghiên cứu thị trường thường dành cho các đội ngũ trí thức và hàn lâm  

Nguyên nhân gây ra sự hiểu lầm này là do các chuyên gia dùng quá nhiều thuật ngữ chuyên ngành trong việc giải thích khái niệm. Tuy nhiên, nếu bạn là một người thành thạo về công nghệ thông tin bạn sẽ ý thức được rằng mọi người đều có thể dễ dàng thiết kế và thực hiện nghiên cứu thị trường

- Phía đối tác sẽ tiến hành tất cả những nghiên cứu thị trường cần thiết

Một số nhà xuất khẩu tin rằng họ đã có đủ thông tin qua đối tác thương mại của mình hoặc trông chờ phía đối tác tiến hành NCTT trước. Ngoài ra, một số nhà xuất khẩu coi thông tin thị  trường là một sản phẩm phụ của hệ thống kế toán. Nhưng vấn đề là các đối tác thương mại thường thiếu sự đánh giá khái quát, khách quan về thị  trường và sự phát triển kênh phân phối trên đất nước của họ

Tại sao các doanh nghiệp hiện nay "thờ ơ" với nghiên cứu thị trường

- Nghiên cứu thị trường thường mất rất nhiều thời gian và chi phí

Nghiên cứu thị trường có thể không cần quá cầu kỳ, phải đặt ra nhiều yêu cầu như khảo sát, phỏng vấn và thực hiện các phân tích phức tạp trên máy tính vì như thế sẽ khá tốn kém, nhất là khi thâm nhập vào các nước EU khác nhau mà có thể sử dụng nhiều kỹ thuật ít tốn kém 

- Không thể kiểm soát được lượng lớn thông tin

Các doanh nghiệp hầu như đã quá bận rộn và sợ rằng sẽ không theo dõi sát sao được những vấn đề khi phải xem xét toàn bộ thông tin và làm việc với các chuyên gia nghiên cứu thị trường

4. Các phương pháp thu thập thông tin trong nghiên cứu thị trường 

Thông thường có 6 phương pháp thu thập thông tin thường được sử dụng trong nghiên cứu thị trường được trình bày sau đây:

- Điều tra, khảo sát (Surveys)

Đây là phương pháp sử dụng các bảng câu hỏi khảo sát thị trường để lấy ý kiến từ nhiều người tham gia khảo sát. Mẫu khảo sát càng lớn thì độ chính xác càng cao

Hiện nay có rất nhiều phương pháp khảo sát đa dạng đối với từng vấn đề bạn hướng đến mà chọn phương pháp cho phù hợp. Một số dạng khảo sát phổ biến trên thị trường hiện nay có thể kể đến như:

+ Phỏng vấn trực tiếp

Phương pháp này được sử dụng ở những nơi đông người như các trung tâm thương mại, công viên, trường học,... nhằm quảng cáo và tiếp thị những sản phẩm mới đến cho người tiêu dùng, đồng thời thu thập những phản hồi trực tiếp của khách hàng

Phỏng vấn trực tiếp sẽ giúp đảm bảo về cả số lượng và chất lượng phản hồi nhưng chi phí cho mỗi lần phỏng vấn sẽ khá cao do cần nhiều nhân lực và thời gian

+ Khảo sát trực tiếp

Đây là một dạng khác của phỏng vấn trực tiếp nhưng bạn sẽ được điền thông tin thông qua các bảng câu hỏi khảo sát thị trường đã được thiết kế từ trước thay vì trò chuyện trao đổi. Tỷ lệ số lượng chấp thuận đề nghị khảo sát của phương pháp này thấp hơn phỏng vấn trực tiếp nhưng số liệu lại rõ ràng và dễ tổng hợp hơn

+ Khảo sát qua thư điện tử (Email Surveys)

Doanh nghiệp thực hiện khảo sát này thông qua việc gửi bảng hỏi thông qua Email đến tập khách hàng, khảo sát qua thư điện tử cần sự đầu tư để có được sự phản hồi thường sẽ đi kèm với một bài học nào đó, tỉ lệ phản hồi chỉ rơi vào khoảng 3-5% nhưng bù lại chi phí bỏ ra lại vô cùng rẻ 

+ Khảo sát qua điện thoại (Telephone Surveys)

Bạn sẽ thường phải thu thập thông tin người dùng trước và gọi điện thoại xin ý kiến đánh giá khi áp dụng phương pháp này. Câu hỏi khảo sát phải ngắn gọn, dễ hiểu và chú trọng vào đánh giá sản phẩm theo thang điểm

Nhược điểm lớn nhất của phương pháp này đó là tỷ lệ chấp thuận khảo sát không cao vì hiện nay tình trạng tiếp thị qua điện thoại quá nhiều dẫn đến người dân thường bị mất thiện cảm thậm chí có thể tắt máy khi chưa kết thúc câu nói

+ Khảo sát trực tuyến (Online Surveys) 

Bạn có thể tạo một bảng khảo sát trực tuyến (online) và chia sẻ vào trong các hội nhóm để nhận được nhiều ý kiến của nhiều người hơn

Phương pháp này sẽ tốn ít chi phí tuy nhiên tỷ lệ phản hồi khá khó dự đoán vì ít có dành nhiều thời gian để làm khảo sát giúp bạn nếu không nhận được lợi ích gì. Vì vậy, bạn cần phải có thêm những phần quà như voucher, thẻ cào,... để kích thích người dùng tham gia khảo sát

- Quan sát hành vi (Observation)

Bạn có thể áp dụng phương pháp này để quan sát hành vi của người tiêu dùng từ đó hiểu được thói quen của họ bởi những phản hồi của người khảo sát đôi khi khá sơ xài chỉ đánh cho có chứ chưa chắc đã chính xác với những gì mà họ từng trải qua. Tuy nhiên phương pháp này cũng tốn khá nhiều thời gian để thu thập được dữ liệu đáng tin cậy

Top 6 phương pháp nghiên cứu thị trường

- Phỏng vấn nhóm (Focus Groups) và phỏng vấn sâu (Personal Interviews)

Trong phương pháp phỏng vấn nhóm, người điều phối sẽ sử dụng một chuỗi các câu hỏi hay chủ đề đã được soạn sẵn để dắt dẫn cuộc thảo luận giữa một nhóm người. Quá trình này được diễn ra ở một nơi trung lập, gắn với các thiết bị quay hay một phòng quan sát với rất nhiều gương. Một lần phỏng vấn nhóm trọng kéo dài từ một đến hai tiếng, bạn phải tiến hành với ít nhất là ba nhóm để có được kết quả đáng tin cậy

Cũng giống như nhóm tập trung, phỏng vấn sâu sẽ bao gồm các câu hỏi mở, không có cấu trúc nhất định. Phương pháp này thường kéo dài trong vòng một tiếng và thường được ghi âm lại

Sự phát triển của công nghệ cho phép các doanh nghiệp có thể dễ dàng quan sát hành vi của khách hàng nhờ camera, cảm biến, thậm chí qua wifi, từ đó quan sát hành vi khách hàng tốt hơn, như biết được sự quan tâm của họ, thời gian dừng ở từng địa điểm, vẽ được bản đồ nhiệt, điểm dừng chân cuối cùng trước khi mua sắm một loại dịch vụ…

- Thử nghiệm (Field Trials)

Tung sản phẩm mới ra thị trường tại một vài nơi tiềm năng để xem phản ứng của người tiêu dùng ra sao từ đó mới có đưa ra những điều chỉnh thích hợp về giá hay chất lượng sản phẩm

Phương pháp nghiên cứu này đòi hỏi doanh nghiệp phải có nhiều mối quan hệ với các cửa hàng, doanh nghiệp khác hay các trang web thương mại điện tử để có thể bán được sản phẩm thử nghiệm và thu thập thông tin dễ dàng hơn

>>> Xem thêm: Kiếm tiền online tại nhà

5. Hướng dẫn các bước thực hiện nghiên cứu thị trường

Bước 1: Xác định mục tiêu hoặc vấn đề của doanh nghiệp

Đây là bước đầu tiên và cũng là quan trọng nhất để doanh nghiệp xác định đúng hướng đi cho mình và xác định mục tiêu rõ ràng

Bước 2: Lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp

Bước tiếp theo sau khi đã xác định được mục tiêu của việc nghiên cứu đó là lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp. Bạn có thể áp dụng một số phương pháp nghiên cứu phổ biến như trên để doanh nghiệp của bạn có thể lựa chọn

Bên cạnh đó, trước hết, bạn cần xác định làm thế nào chọn mẫu mang tính đại diện: đó là đối tượng có đặc điểm như thế nào, doanh nghiệp có thể tìm họ ở đâu, số lượng bao nhiêu là đủ để có thể kết luận,…  

Bước 3: Thiết kế và chuẩn bị khảo sát

Tùy theo phương pháp nghiên cứu được lựa chọn mà sự chuẩn bị là khác nhau. Nhưng nhìn chung, trong bước này, bạn cần phải thiết kế công cụ nghiên cứu thị trường

Hướng dẫn các bước nghiên cứu thị trường

Bước 4: Thu thập thông tin

Đây chính là bước mà bạn sẽ tiến hành đưa bản khảo sát trên thị trường, hoặc thực hiện các buổi phỏng vấn nhóm, phỏng vấn cá nhân hay quan sát, thực nghiệm. Trong quá trình thực hiện khảo sát; phỏng vấn hoặc thử nghiệm, các câu trả lời hay thậm chí mọi thái độ hành vi của khách hàng đều được thu thập và ghi lại

Bước 5: Tổng hợp và phân tích dữ liệu

Từ những thông tin được ghi chép, bạn sẽ tổng hợp những thông tin đó lại thành bản dữ liệu hoàn chỉnh, thống nhất. Tiếp theo đó, việc sử dụng các phần mềm chuyên xử lý, phân tích dữ liệu là cần thiết và chúng sẽ đem lại cho doanh nghiệp của bạn kết quả nhanh chóng và chính xác nhất

Một số phần mềm phân tích dữ liệu phổ biến và đáng tin cậy hiện nay, đó là Excel, SPSS, Minitab,… Nhiệm vụ của các phần mềm này là tạo bảng và đồ thị, biểu đồ phân chia; phân khúc kết quả vào các nhóm phù hợp như độ tuổi, giới tính và cuối cùng là tìm ra xu hướng chính của kết quả nghiên cứu

Bước 6: Minh họa dữ liệu và trình bày kết quả

Cuối cùng, đây chính là bước mà bạn có thể trình bày về cả quá trình nghiên cứu thị trường cũng như kết quả thu được để trả lời cho câu hỏi được đưa ra bước 1. Hãy đảm bảo rằng tất cả các thông tin, dữ liệu thu thập được biểu thị một cách khoa học, logic và dễ theo dõi

6. Lời kết

Nghiên cứu thị trường là một quá trình quan trọng giúp cho doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định đúng đắn. Chỉ với các bước và phương pháp đơn giản, quá trình nghiên cứu thị trường có thể giúp bạn tránh rủi ro và tạo ra nhiều cơ hội khi tiến vào thị trường mới, thu hút được nhiều khách hàng tiềm năng hơn. Hy vọng bài viết này, Nhân Hòa đã mang lại cho các bạn một nền tảng kiến thức về khái niệm, các phương pháp và công cụ nghiên cứu thị trường để cùng đồng hành với Nhân Hòa tìm hiểu về sâu hơn về Marketing trong tương lai.